۲۰ تمرین ریاضی ذهنی از آسان تا سخت برای تقویت سرعت مغز
توانایی انجام محاسبات ذهنی فقط برای مدرسه نیست؛ بلکه یکی از مهمترین مهارتهای تقویت حافظه، افزایش تمرکز و بالا بردن قدرت تصمیمگیری سریع است. با تمرینهای ساده اما هدفمند میتوان سرعت ذهن را تا چند برابر افزایش داد. در این مطلب ۲۰ تمرین از سطح آسان تا سخت آورده شده تا بتوانید روزانه تنها با ۱۰ دقیقه تمرین، مهارت حساب ذهنی را تقویت کنید.
سطح اول – آسان (برای گرم شدن ذهن)
۱) جمعهای دهتایی
به جای جمع عددها، دنبال زوجهایی بگردید که جمعشان ۱۰ میشود.
مثال:
۷ + ۵ + ۳ + ۲ + ۸
→ (۷ + ۳) = ۱۰ و (۵ + ۵) = ۱۰
→ جواب ۲۰
⸻
۲) دو برابر کردن سریع
ضرب در ۲ بهترین شروع برای محاسبات ذهنی است.
تمرین: هر عددی گفتید، سری ضربدر ۲ کنید:
۲۷ → ۵۴
۳۱ → ۶۲
⸻
۳) نیم کردن اعداد زوج
این کار پایهٔ بیشتر ترفندهای ضرب سریع است.
۴۸ → ۲۴
۶۲ → ۳۱
⸻
۴) جمعهای رُند
عدد را به نزدیکترین عدد رُند ببرید.
مثال:
۳۹ + ۲۸
→ ۳۹ را میکنیم ۴۰
→ ۲۸ را میکنیم ۳۰
بعد یک عدد کم میکنیم: ۴۰ + ۳۰ – ۲ = ۶۸
⸻
۵) ضرب در ۵
دو برابر + تقسیم بر ۲
مثال: ۵×۳۴
→ دو برابر: ۶۸
→ نصف: ۳۴
⸻
🔹 سطح دوم – متوسط (شروع سرعت بالا)
۶) ضرب در ۹ با روش «کم کردن»
عدد × ۱۰ − عدد
مثال: ۹×۴۷ = ۴۷۰ − ۴۷ = ۴۲۳
⸻
۷) ضربهای نزدیک به ۱۰
اگر عددی مثل ۱۱ یا ۱۲ بود:
مثال: ۱۱×۳۴
→ ۳۴ + ۳۴ = ۶۸
→ ۶۸ + ۳۴ = ۱۰۲
⸻
۸) جمع و تفریق سریع در ذهن
عدد اول را ثابت نگهدارید و عدد دوم را بخشبندی کنید.
مثال:
۷۶ + ۵۸
→ ۷۶ + ۵۰ = ۱۲۶
→ ۱۲۶ + ۸ = ۱۳۴
⸻
۹) ضرب دو عدد دو رقمی که کمتر از ۵۰ اختلاف دارند
مثال:
۴۷×۴۴
→ اختلاف از ۴۷: سه
→ ۴۷ – ۳ = ۴۴
→ ۴۷×۴۴ = ۴۴×۴۴ + ۳×۴۴ (فرمول سادهشده)
⸻
۱۰) مربع یک عدد سریع
اگر عدد نزدیک به ۱۰۰ است:
مثال:
۹۷²
→ ۱۰۰ – ۹۷ = ۳
→ (۱۰۰ – ۳) × (۱۰۰ + ۳) = ۹۷×۱۰۳ = ۹۹۹۱
⸻
🔹 سطح سوم – سخت (برای ذهنهای قوی)
۱۱) ضرب دو عدد نزدیک به هم
مثال: ۵۲×۵۶
→ میانگین: ۵۴
→ اختلاف: ۲
→ ۵۴² − ۲² = ۲۹۱۶ − ۴ = ۲۹۱۲
⸻
۱۲) ضرب سریع دو عدد با اختلاف کم از یک مبنا
مثال: ۹۸ × ۹۴
→ فاصلهها: −۲ و −۶
→ ۹۸ + (−۶) = ۹۲
→ حاصلضرب فاصلهها: ۱۲
→ جواب: ۹۲۱۲
⸻
۱۳) تکنیک «بالا-پایین»
عددی را کامل کنید و یکی را ناقص.
مثال: ۷۸×۱۲
→ ۱۲ را میکنیم ۱۰ و ۲
→ ۷۸×۱۰ = ۷۸۰
→ ۷۸×۲ = ۱۵۶
→ جواب: ۹۳۶
⸻
۱۴) تقسیم ذهنی با بخشبندی
مثال: ۱۴۴ ÷ ۱۲
→ ۱۲×۱۰ = ۱۲۰
→ باقیمانده = ۲۴
→ ۲۴ ÷ ۱۲ = ۲
→ جواب: ۱۲
⸻
۱۵) استفاده از الگوهای مربعسازی
مثال:
۵۳²
→ ۵۰² = ۲۵۰۰
→ وسط: ۳ + ۳ = ۶
→ ۲۵۰۰ + ۳۰۰ + ۹ = ۲۸۰۹
⸻
🔹 سطح چهارم – حرفهای
۱۶) ضربهای ۱۰۰ + عدد
مثال:
۱۰۷×۶۵
→ ۶۵×۱۰۰ = ۶۵۰۰
→ ۶۵×۷ = ۴۵۵
→ جواب: ۶۹۵۵
⸻
۱۷) ضربهای ۱۰۰ − عدد
مثال:
۹۲×۸۸
→ (۱۰۰−۸)(۱۰۰−۱۲)
→ ۸۸×۸ = ۷۰۴
→ جواب نهایی: ۸۰۹۶
⸻
۱۸) تقسیمهای سخت با روش «نزدیکسازی»
مثال:
۷۳۶ ÷ ۳۱
→ عدد نزدیک: ۳۰
→ ۷۳۰ ÷ ۳۰ = ۲۴
→ بررسی کوچک: اختلاف ۶
→ ۶ ÷ ۳۱ تقریباً = ۰.۲
→ جواب تقریبی دقیق: ۲۴.۲
⸻
۱۹) ضرب سه عدد پشتسرهم
مثال: ۷×۸×۹
→ ۸ وسط است
→ ۸² = ۶۴
→ ۶۴×۹/۸ = ۷۲ (فرمول سرعتی)
⸻
۲۰) ضربهای ذهنی عجیب اما کاربردی
مثال:
۱۱۲ × ۲۵
→ تقسیم ۱۱۲ بر ۴ = ۲۸
→ ۲۸×۱۰۰ = ۲۸۰۰
⸻
روش تمرین روزانه (پیشنهادی)
روز تمرین
روز اول تمرینهای ۱ تا ۵
روز دوم تمرینهای ۶ تا ۱۰
روز سوم تمرینهای ۱۱ تا ۱۵
روز چهارم تمرینهای ۱۶ تا ۲۰
روز پنجم ترکیب همه
فقط ۱۰ دقیقه در روز کافی است تا بعد از یک هفته سرعت محاسبات ذهنی چند برابر شود.